De Koningin
Het leven van de Koningin
Vrouwelijke werkbijen en de bijenkoningin hebben dezelfde genen en elke vrouwelijke larve heeft het potentieel om een koningin te worden. Wat de koningin (ook wel moer genoemd) anders maakt, komt door haar dieet tijdens de periode van ei tot vrijkomen uit de koninginnencel.
Wanneer "het volk" voelt dat ze een nieuwe koningin nodig heeft, misschien omdat de koningin ziek is of zich voorbereidt om te gaan zwermen, zullen de werkbijen beginnen met het grootbrengen van nieuwe koninginnen. Dit proces wordt aangezet door lagere niveaus van koninginnenferomoon in de korf, veroorzaakt doordat de koningin minder feromonen uitscheidt of wanneer het volk veel te groot wordt.
Zorgbijen selecteren 10 tot 20 pas uitgekomen vrouwelijke larven en beginnen ze een strikt dieet van 'koninginnengelei' te geven, een melkwitte substantie die bijen uit de bovenkant van hun hoofd afscheiden. Het exclusieve dieet van koninginnengelei zet het voortplantingssysteem van de vrouwelijke larve aan en verandert haar in een koningin. "Royal jelly" bevat veel eiwitten, enkelvoudige suikers, vetzuren, B-vitamines, sporenelementen en antibacteriële en antibiotische componenten.
Elke bijenkoningin ontwikkelt zich in een speciale honingraatcel, een 'koninginnencel' die enigszins
op een dop-pinda lijkt.
Wanneer de larve van de bijenkoningin klaar is om te verpoppen tot een koningin, zullen de werkbijen de cel afsluiten en zal ze erin transformeren.
Op dag 15, als ze volledig ontwikkeld is, kauwt ze zich met behulp van
een paar werkbijen uit de cel.
Zodra de koningin haar tong uit haar koninginnencel kan steken wordt ze al gevoerd door de werksters, nog voordat ze werkelijk geboren is. Ze kauwt zich dan een weg uit de koninginnencel door rondom de bodem in een cirkel te snijden, om een kleine luikdeur te creëren. Het luikje klapt ze weg waarna ze uit de cel komt.
Nadat de koningin zich een weg uit haar koninginnencel heeft gekauwd, heeft ze wat vuil werk te doen. Ze gaat instinctief op pad om haar zussen te vermoorden, de andere nieuwe koninginnen (in spe). Ze zal ze roepen door te 'piepen'. Ze roept herhaaldelijk met een hoge pieptoon, wij noemen dat tuten. De andere nieuwe koninginnen zullen terugtuten en zo kunnen ze elkaar vinden om tot de dood te vechten. Zelfs de koninginnen die nog in hun koninginnencel zitten zullen terugroepen, waardoor de koningin ze kan doodsteken nog voordat ze zijn uitgekomen. Doordat ze nog in de cel zitten klinkt het lager, wij noemen dat dan kwaken.
Hoewel het nogal wreed klinkt, zorgt dit systeem in de bijenkorf ervoor dat de kolonie voortleeft.
Zodra het gevecht voorbij is, zal de koningin bij geschikt weer een paringsvlucht maken, bruidsvlucht genaamd bij imkers.
Na haar "geboorte" duurt het 4-6 dagen voordat ze gelachtsrijp is. Er volgen eerst enkele oriëntatievluchten, op zoek naar een darrenverzamelplaats, meestal op zo'n 10-20 meter hoogte. Voor de dar is het een hele onderneming om die hoogte te bereiken dus alleen de meest vitale darren zullen aan de paring te kunnen deelnemen. Elke dar voorziet de koningin van ongeveer 10 miljoen zaadcellen. Na de "orgie" hoog in de lucht komt de koningin terug met zo'n 80 miljoen zaadcellen, voldoende om de komende 3-5 jaar bijna onafgebroken eitjes te kunnen leggen.
Na de paring is het voor de koningin zaak om spoedig veilig terug te keren naar de korf. Zij is voor vogels een welkom eiwitrijk hapje. Vaak vergezellen zich dan nog heel wat op dat moment in de lucht vliegende werksters haar tijdens haar retourvlucht. Voor de imker een mooi controlesysteem.. heeft de korf ineens een forse toename van bijen dan weet je zonder verder te kijken wel al bijna zeker dat hare majesteit veilig is terug gekomen.
Na het paren keert ze terug naar de korf.
De koningin zal de rest van haar leven in de korf leven, bijgewoond door de werksters. Ze loopt door de korf, terwijl ze met haar achterlijf sleept. Ze kijkt in de bodem van elke honingraatcel van de broedkamer. Als de cel leeg is, zal ze haar achterlijf in de cel laten zakken om een ei te leggen.
In de zomer kan ze wel 2000 eitjes per dag leggen! Ze zal van tijd tot tijd in de korf stoppen om verzorgd en gevoed te worden door werkbijen die haar "hofhouding" vormen. Ze vormen een cirkel om haar heen en verspreiden ook haar feromoon door de korf. Dit koninginnenferomoon vertelt de bijen dat ze springlevend is. Ze kan 3 tot 5 jaar leven. Als de bijenkorf het heel goed doet, kan ze geen ruimte meer hebben om eieren te leggen, wat de bijenkorf ertoe kan aanzetten zich voor te bereiden om te gaan zwermen.
Naarmate het einde van haar leven nadert, zal haar vermogen om bevruchte eieren te leggen verminderen en zal de hoeveelheid koninginnenferomoon die ze afgeeft afnemen. Als gevolg hiervan zullen de bijen nieuwe koninginnen gaan grootbrengen, en dan is het circeltje rond.
De koningin is dood, lang leve de koningin!
